- Λαμπραντόρ
- (Labrador). Χερσόνησος (1.620.000 τ. χλμ., περ. 20.000 κάτ.) στο βορειοανατολικό τμήμα του Καναδά, που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα της επαρχίας του Κεμπέκ και της Νέας Γης. Εκτείνεται ανάμεσα στον Ατλαντικό ωκεανό, στον πορθμό Χάντσον και στον πορθμό Ντέιβις. Το Λ. είναι το απώτατο ανατολικό σημείο της καναδικής χερσονήσου και στο έδαφός του βρίσκεται το όρος Τόρνγκατ (1.800 μ.), το ψηλότερο τμήμα της χώρας. Η περιοχή, διάσπαρτη από λίμνες και έλη, διατρέχεται από πολλούς ποταμούς. Το κλίμα είναι πολύ ψυχρό και η βλάστηση φτωχή και σπάνια. Οι όχθες της χερσονήσου είναι απόκρημνες και σχηματίζουν βαθιά φιόρδ. Οι κάτοικοι, Εσκιμώοι και λευκοί, είναι συγκεντρωμένοι κυρίως κατά μήκος των μεσημβρινών ακτών και ασχολούνται με το κυνήγι (εμπόριο γούνας), την αλιεία και την εκτροφή ταράνδων. Το Λ. είναι πλούσιο σε μεταλλεύματα, ιδιαίτερα σε σίδηρο (λίμνη Κνομπ, Μεγάλοι Καταρράκτες), και τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται συστηματική εκμετάλλευση του υπεδάφους. Ιστορία. Πρώτοι πλησίασαν το Λ. οι Βίκινγκς και οι Νορμανδοί τον 11o αι., ενώ οι αδελφοί Κάμποτ το ανακάλυψαν το 1497. Αργότερα το επισκέφθηκαν ο Κόρτε Ρεάλ (1500) και ο Ζακ Καρτιέ (1534), ο οποίος μάλιστα το κατέκτησε για λογαριασμό της Γαλλίας. Στα παράλιά του έφταναν συχνά Βάσκοι και στη συνέχεια Γάλλοι και Πορτογάλοι ψαράδες για να ψαρέψουν και δημιουργήθηκαν εκεί εμπορικοί σταθμοί για το εμπόριο των γουναρικών και ψαριών. Το Λ. παραχωρήθηκε διαδοχικά στην Αγγλία με τη συνθήκη του Παρισιού (1763), στον Καναδά (1774) και, τέλος, στη Νέα Γη (1809). Τον 19o αι. ιδρύθηκαν μόνιμοι εμπορικοί σταθμοί (Μπατλ Χάρμπορ, Νέιν, Χοουπντέιλ) και πραγματοποιήθηκαν οι αποστολές των πρώτων ευαγγελιστών ιεραποστόλων. Με την απόφαση του ιδιαίτερου συμβουλίου της Αγγλίας (1927) ρυθμίστηκε οριστικά η διένεξη σχετικά με τα σύνορα του Λ. ανάμεσα στη Νέα Γη και στο Κεμπέκ και αποδόθηκαν στη Νέα Γη τα παράλια του βορειοανατολικού Λ., του πορθμού της Μπελ-Άιλ στο ακρωτήριο Τσίντλεϊ, μαζί με τα λεκανοπέδια των ποταμών που εκβάλλουν σε αυτή την περιοχή. Από το 1949 η Νέα Γη και το τμήμα αυτό του Λ. αποτελούν καναδική επαρχία, ενώ το υπόλοιπο τμήμα (Νέο Κεμπέκ ή Ουνγκάβα) ανήκει στην επαρχία του Κεμπέκ. ρεύμα του Λ. Ψυχρό ρεύμα του Ατλαντικού, που προέρχεται από τον Αρκτικό (Βόρειο Παγωμένο) ωκεανό και ρέει κατά μήκος των ακτών της χερσονήσου του Λ. Μεταφέρει παγόβουνα έως τον νότο της Νέας Γης, ενώ τα νερά του σχηματίζουν ζωηρή αντίθεση με τα νερά του θερμού ρεύματος του Κόλπου.
Dictionary of Greek. 2013.